Overal ter wereld worden Samenlevingsdiensten opgericht die jongeren de kans bieden om zich in eigen land of in het buitenland in te zetten voor een gemeenschapsproject. In België ijveren we voor de invoering van een wettelijk en institutioneel kader voor onze Samenlevingsdienst. Daarnaast werken we ook mee aan de oprichting van een Europees netwerk waarin jongeren die een Samenlevingsdienst doen elkaar kunnen ontmoeten, zodat een Europees burgerschap uitgebouwd kan worden:
- Op Europees vlak organiseren we al sinds 2010 studiedagen, lezingen en contactmomenten met jongeren uit de Franse 'Service Civique'.
- Sinds 2012 bouwen we een partnerschap uit met vier Europese landen (Frankrijk, Italië, Duitsland, Luxemburg) om jongeren die een Samenlevingsdienst doen met elkaar in contact te brengen.
- In 2013 werden de grondslagen van dat partnerschap besproken op een internationale studiedag in Brussel. Na die bijeenkomst werd een netwerk opgericht dat wij coördineren en hebben alle partners een Memorandum met een sokkel van gemeenschappelijke waarden ondertekend.
- Er werd een tweede studiedag georganiseerd voor alle leden van het netwerk en de nationale agentschappen voor burger- en samenlevingsdiensten.
- Meewerken aan de uitbouw van ‘Citizen Service’ in alle 27 landen van de Europese Unie, zodat iedere Europese jongere deze ervaring in eigen land kan meemaken.
- Streven naar uitwisselingen van jongeren tussen de nationale organisaties om onder andere het actief Europees burgerschap en het gevoel tot éénzelfde gemeenschap te behoren te promoten.
Door die interoperabiliteit van de organisaties te vergroten, zou op termijn een ‘Citizen Service’ op Europees niveau kunnen worden opgericht. Dat voornemen biedt een antwoord op heel wat grote Europese uitdagingen.
Enerzijds de uitbouw van een politiek Europa met meer oog voor samenleving en burgerschap: een ervaring van 3 tot 6 maanden engagement in een ander Europees land voor alle jongeren zou het abstracte rond de huidige perceptie van de grote institutionele machine doen verdwijnen. Het schept ook ruimte voor een echt Europees identiteitsgevoel dat verankerd is door de brede ervaringen van zij die bouwen aan het Europa van morgen.
Anderzijds is mobiliteit een van de belangrijkste factoren van het zelfbewustzijn bij jongeren geworden. Morgen – méér nog dan vandaag – zal een eentalige jongere die nog nooit buiten België is geweest maar heel weinig kansen hebben om een plaats te vinden in het beroepsleven. Ervoor zorgen dat alle jongeren, vooral dan zij die het minder goed hebben, die ervaring kunnen meemaken, zal de sociale tweedeling verkleinen en de uitbouw van een Europese samenleving voor iedereen in de hand werken.
Idealiter zou een Samenlevingsdienst eerst dichtbij uitgevoerd moeten worden, daarna in een andere taalgemeenschap (voor België) en uiteindelijk moeten uitmonden in een Europese ervaring. Want ook al is iedereen zich hier nog niet ten volle van bewust, toch maken de Europese identiteit met haar bijhorende democratische en ethische waarden vandaag integraal deel uit van de identiteit van ieder van ons.
